Odyssey (Magnavox)

Ένα σύνηθες ερώτημα που τριγυρνά στο μυαλό των gamers παγκοσμίως σε κάποια φάση της ζωής τους είναι το πότε πού και με ποιό τρόπο γεννήθηκε το videogaming. Τα πρώτα βιντεοπαιχνίδια άρχισαν να αναπτύσονται ήδη από το 1947 αν και ο όρος “videogame” ήρθε πολύ αργότερα. Μιλάμε βέβαια για αποτελέσματα ερευνών τεχνολογίας και όχι προιόντα με στόχο το καταναλωτικό κοινό αφού έτσι και αλλιώς η αναπαραγωγή τους απαιτούσε τη χρήση υπερ-υπολογιστών, που εκείνη την εποχή αποτελούσαν πολυτέλεια των μεγάλων πανεπιστημίων του κόσμου. Για μία περίοδο είκοσι ετών περίπου αναπτύσσονταν οι πατέντες που οδήγησαν αργά και σταθερά στη κυκλοφορία του Odyssey και γενικά σε αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως “ηλεκτρονική ψυχαγωγία”. Τελειώνοντας αυτή τη μικρή εισαγωγή, θα ήθελα να αναφέρω το ενδιαφέρον μου για τη σύνταξη ενός αναλυτικού κειμένου με θέμα τη γέννηση των πρώτων βιντεοπαιχνιδιών στα μέσα του 20^ου αιώνα, αλλά προς το παρόν ας μονοπωλήσει το ενδιαφέρον μας η πρώτη οικιακή βιντεοκονσόλα στην ιστορία του videogaming.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 ο Ralph Baer ξεκίνησε να μελετά για λογαριασμό της Sanders Associates τη δημιουργία μιας συσκευής η οποία σε χρήση με την τηλεόραση θα είχε τη δυνατότητα να αναπαράγει κινούμενα σημεία στην οθόνη , επιτρέποντας παράλληλα την αλληλεπίδραση του χρήστη. Το 1968 ολοκλήρωσε το πρωτότυπο της συσκευής που ονόμασε “Brown Box*” ενώ το 1971 η Magnavox απέκτησε τα δικαιώματα για μαζική παραγωγή. H τελική μορφή της κονσόλας πήρε το όνομα Odyssey και η επίσημη παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στις 24 Μαίου του 1972 ενώ κυκλοφόρησε στα ράφια των καταστημάτων τον Αύγουστο του ίδιου έτους.

Το Odyssey δε περιείχε τσιπ. Αναπαρήγαγε μερικά κινούμενα σημεία και μία λωρίδα στην οθόνη αξιοποιώντας τα 40 τραντζίστορ και τις 40 διόδους της πλακέτας του. Τα παιχνίδια κυκλοφόρησαν σε μορφή κάρτας τυπωμένου κυκλώματος και δεν υπήρχε η δυνατότητα αναπαραγωγής ήχου ή απεικόνισης χρωμάτων. Η κονσόλα λειτουργούσε με μπαταρίες.

Αν και το 1973 ο Baer πρότεινε στην Magnavox τη κυκλοφορία ενός add on που θα προσέθετε ήχο στη κονσόλα, η ιδέα του απορρίφθηκε από την εταιρία όπως και μερικές ακόμη. Ανάμεσά τους η ιδέα για τη δημιουργία “active cartridges” που θα προσέφεραν επιπλέον χαρακτηριστικά στα παιχνίδια όπως μεταβλητές ταχύτητες των κινούμενων σημείων, και ένα περιφεριακό που θύμιζε μικροσκοπικό γκόλφ, το putting game**.

Αυτά που έγιναν διαθέσιμα στο κοινό ήταν μια σειρά από φίλτρα για τοποθέτηση πάνω στο γυαλί της τηλεόρασης που απεικόνιζαν το κατάλληλο φόντο ανάλογα το παιχνίδι πχ. ένα γήπεδο του τέννις ή μια ρουλέτα. Μαζί με διάφορα άλλα αξεσουάρ του Odyssey όπως ζάρια και τράπουλες, κυκλοφόρησε και το πρώτο light gun. Λόγο του ότι ανίχνευε το φως της οθόνης, ένα αναμμένο φωτιστικό κοντά στην τηλεόραση θα μπορούσε να αποτελέσει την τέλεια αφορμή για μια δόση “πρώιμου cheating”.

Συνολικά κυκλοφόρησαν 28 τίτλοι για το Odyssey, ανάμεσα τους τα Haunted House, Shooting Gallery, Roulette και Tennis, το ίδιο παιχνίδι που λίγα χρόνια αργότερα έγινε πασίγνωστο ως Pong και προκάλεσε έντονες δικαστικές διαμάχες μεταξύ των Magnavox και Atari σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα του τίτλου. Κάπου εδώ οφείλει να σημειωθεί πως ένα μπλοκάκι με στιλό και κάποιος μάρτυρας ήταν απαραίτητα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, αφού η κονσόλα δεν είχε τη δυνατότητα υπολογισμού των σκορ.

Οι πωλήσεις ήταν ικανοποιητικές και αν αναλογιστεί κανείς το τεράστιο πλήγμα που προκάλεσε η Magnavox στον εαυτό της μέσα από το φτωχό marketing του Odyssey, σίγουρα θα μπορούσαν να είναι πολύ καλύτερες. Οπως αναφέρεται ένας πολύ μεγάλος αριθμός καταναλωτών αδιαφόρησε παντελώς για τη κονσόλα αφού αφέθηκε με την εντύπωση πως το Odyssey είναι συμβατό μονάχα με τηλεοράσεις της ίδιας εταιρίας. 

Έν έτη 1972, το Odyssey της Μagnavox ήταν η κονσόλα που όρισε το videogaming ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην οικιακή ψυχαγωγία και θέτοντας γερές βάσεις για αυτό που θα ακολουθούσε. Παράλληλα χάρισε στον Ralph Baer τον τίτλο του  “Πατέρα των Βιντεοπαιχνιδιών”.

*Το Brown Box τώρα βρίσκεται στο Έθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας της Ουάσινγκτον.

**Ρέπλικες των active cartridges και του putting game βρίσκονται στο Αμερικάνικο Μουσείο Κινούμενης Εικόνας της Νέα Υόρκης.